سیم کارت eSIM چیست و بررسی مزایا و معایب و آینده پیشروی این تکنولوژی
بالاخره برای اولین بار شما می توانید از یک iPhone دو سیم کارت استفاده کنید آن هم با تشکر از تکنولوژی eSIM که در گوشی های iPhone XS و iPhone XS Max به کار رفته است.
eSIM یک تکنولوژی نسبتا جدید است که احتمالا در آینده بیشتر در مورد آن خواهیم شنید. ولی eSIM چیست و چه تفاوتی با سیم کارت‌های استانداردی دارد که ما در حال حاضر استفاده می‌کنیم؟
سیم کارت چیست؟
قبل از این که بتوانیم مفهوم جدید و مدرن‌تر eSIM را توضیح دهیم، لازم است کمی به عقب‌تر برگردیم و ابتدا ببینیم که سیم کارت استاندارد چیست و چه کاری انجام می‌دهد. اصطلاح «سیم» (SIM) مخفف کلمات Subscriber Identity Module به معنی «ماژول شناسایی مشترک» است. بنابراین سیم در واقع تنها یک چیپ حافظه‌ی ساده است که اطلاعاتی را برای شناسایی مشترکین یک شبکه‌ی تلفن همراه در خود نگه می‌دارد. سیم کارت‌ها اغلب در قالب کارت‌هایی از جنس PVC تولید می‌شوند که یک بخش فلزی برای اتصال به برد گوشی موبایل روی آن قرار دارد. اولین سیم کارت‌ها اندازه‌ای برابر با یک کارت اعتباری داشتند ولی با گذشت زمان اندازه‌ی آن‌ها کوچکتر و کوچکتر شد.
سیم کارت در خود یک شماره‌ی شناسایی منحصربه‌فرد ۲۰ رقمی به نام ICCID را ذخیره می‌کند که معمولا روی آن هم حک شده است. این همان عددی است که برای منتقل کردن یک شماره موبایل از یک اپراتور به اپراتور دیگر به آن نیاز دارید. در سیم کارت عدد دیگری به نام IMSI هم ذخیره می‌شود که در اصل همان شماره تلفن شما است. علاوه بر این‌ها، هر سیم کارت شامل فهرستی از سرویس‌های قابل‌دسترسی برای مشترک و دو کد امنیتی است. اولین کد PIN یا Personal Identification Number نام دارد که برای تائید مالکیت سیم کارت باید آن را پس از قرار دادن سیم کارت در یک گوشی جدید وارد کنید. دومین کد که PUK یا Personal Unblocking Code نام دارد، در صورتی که کد PIN را بیش از تعداد مجاز اشتباه وارد کرده باشید، کمک می‌کند تا سیم کارت خود را از حالت قفل خارج کنید. تمام این اطلاعات برای برقرار کردن تماس و رد و بدل کردن صحیح اطلاعات بین شبکه‌های موبایل اپراتورهای مختلف ضروری است.
سیم کارت‌ها همچنین معمولا در خود حافظه‌ای برای ذخیره‌سازی پیامک و شماره تلفن مخاطبین دارند که در گوشی‌های موبایل امروزی دیگر به کار نمی‌آید. میزان حافظه‌ی سیم کارت‌های استاندارد چیز بین ۸ تا ۲۵۶ کیلوبایت است که برای ذخیره کردن بیش از ۲۵۰ شماره تلفن کفایت می‌کند. البته طبیعتا این روزها بیشتر افراد شماره تلفن‌های خود را به جای سیم کارت در سرویس‌های ابری ذخیره می‌کنند.
eSIM چیست؟
eSIM یا embedded Subscriber Identity Module نوعی سیم کارت می باشند که از سیم کارت های سایز نانو که در حال حاضر کوچکترین نوع سیم کارت های بکار رفته در دستگاه ها و تلفن های همراه می باشد، کوچکتر بوده و برخلاف آن ها قابلیت تعویض و جایگذاری توسط خود کاربر را ندارد.
eSIM جدیدترین و به‌روزترین فرمت برای سیم کارت است. البته احتمالا بهتر است برای eSIM دیگر از عنوان سیم کارت استفاده نکنیم. نام eSIM به معنی «سیم جاسازی شده» (Embedded SIM) است؛
واژه e در eSIM مخفف کلمه ی Embedded به معنی جا سازی شده است.
برخلاف بسیاری از واژه های با پیشوند e که به معنای الکترونیک است، در اینجا eSIM به معنای سیم کارت تعبیه شده است، که بطور مستقیم روی مادربورد گوشی های iPhone XS و iPhone XS Max جاسازی شده است. eSIM یعنی سیم کارتی که با یک گجت یکپارچه شده. eSIM یک سیم کارت واقعی نیست، بلکه یک چیپ با استاندارد SON-8 است که مستقیما داخل یک گجت تعبیه شده با این حساب eSIM را نمی‌توان خارج یا تعویض کرد.
درست همانند سیم کارت های قابل جایگذاری یا همان سیم کارت های معمولی، دارای شناسه های منحصر به فرد خود مانند شماره IMSI است و بر خلاف باور بسیاری از کاربران، این سیم کارت نیز دقیقا همانند دیگر سیم کارت های استاندارد کار می کند.
البته همانطور که واضح است، این نوع سیم کارت را نمی توان خارج کرد و به یک گوشی موبایل دیگر متصل کرد، و تفاوت اساسی دیگری که با سیم کارت های معمولی دارد این است که بر خلاف میکرو سیم کارتی که در آیفون فعلی شما وجود دارد، این سیم کارت می تواند با تعداد شبکه های تلفن همراه بسیار زیادی کار کند.
فعال سازی این سیم کارت ها نیز به صورت نرم افزاری و از راه دور انجام می شود و نیازی به مراجعه به مکان هایی برای فعال سازی سیم کارت eSIM نخواهد بود. از آنجا که سیم کارت eSIM بسیار کوچکتر و به صورت تعبیه شده در دستگاه قرار می گیرد، این فناوری می تواند در دستگاه های اینترنت اشیا بسیار مورد استفاده قرار گرفته و همچنین قدرت قابلیت هایضد آب و ضد گرد و غبار را نیز افزایش دهد.
مزایای eSIM
تعداد اتصالات و نحوه‌ی کارت eSIM دقیقا مشابه سیم کارت‌های عادی است، ولی طبیعتا با توجه به این که از قبل درون گوشی قرار گرفته دیگر نگران هماهنگی آن با اسلات گوشی نخواهید بود. چیپ eSIM همچنین قابل اعتمادتر است و مانند سیم کارت عادی دچار خطای مکانیکی مثل بد قرار گرفتن در اسلات نمی‌شود. علاوه بر این، از آنجا که چیپ eSIM کوچکتر از سیم کارت عادی است و احتیاجی به فضایی برای خارج کردن هم ندارد، از آن می‌توان در داخل گجت‌های کوچکی مانند ساعت‌های هوشمند استفاده کرد.
استفاده از eSIM ابتدا تنها منحصر به گجت‌های صنعتی بود، ولی اپل در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد هیچ قانونی استفاده از آن را در محصولات مصرفی منع نکرده است. اپل با توجه به این موضوع قرار دادن eSIM در محصولاتی مانند آیپد را آغاز کرد. آخرین گجت اپل که از eSIM استفاده می‌کند اپل واچ سری ۳ مدل ۴G/LTE است. گوشی گوگل پیکسل ۲ هم برای اولین بار در ایالات متحده از eSIM استفاده می‌کند.
ویژگی منحصر به فرد دیگری که سیم کارت های eSIM دارند این است که با استفاده از آن شما می توانید از تعرفه تخفیف ها در تماس های تلفنی، ارسال پیام یا اینترنت موبایل برخوردار شوید و هرزمان که ارائه دهنده این سرویس ها به شما اجازه دادند آن را تغییر دهید. ( البته این موضوع در ایران کاربردی ندارد).
سیم کارت eSIM دارای طولی به اندازه 6 میلیمتر و عرض 5 میلی متری می باشد که در مقایسه با سیم کارت نانو 12×8 میلیمتری، بسیار کوچکتر می باشد.
مزایای eSIM برای سازنده!!!
در واقع مزایای آن برای سازنده آن است. به این دلیل که یک eSIM حتی از یک سیم کارت میکرو نیز کوچک تر است بنابراین از آنجایی که نیازی نیست جا برای یک خشاب سیم کارت دیگر برای آن در نظر گرفت، مقدار فضایی که اشغال می کند بسیار کمتر است که در این صورت فضا برای دیگر قطعات موبایل مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که می دانید، یکی از مزایای یک گوشی موبایل ابعاد کوچک آن است بنابراین در گوشی های موبایل، ساعت های هوشمند و تبلت ها، مقدار فضا به عنوان یک اصل مهم شناخته می شود.
کاهش فضا از طریق eSIM ها باعث شده است که دسترسی به خدمات تلفن همراه برای ساعت اپل امکان پذیر باشد، بنابراین ما انتظار داریم در آینده نزدیک امکان استفاده از eSIM در دیگر وسایل همراه مانند لوازم پیگیری تناسب اندام، بتوان استفاده کرد.
لازم به ذکر است که اگر یک تلفن هوشمند بتواند بصورت انحصاری و کاملا از eSIM برای سیم کارت های خود استفاده کند، یکی از نقاط ضعف خود را کاهش داده است. از آن جایی که با این کار دیگر خشاب سیم کارتی وجود ندارد، بنابراین دیگر آب نمی تواند وارد شود و باعث آسیب به قطعات داخلی شود.
در گوشی iPhone XS، این کار باعث شده است که بتوان بدون اضافه کرد یک خشاب سیم کارت بزرگ از دو سیم کارت استفاده کرد. البته شرکت اپل در حال کار کردن روی یک راه است که بتواند از در خشاب سیم کارت، دو سیم کارت را به گونه ای که در هر طرف خشاب یک سیم کارت قرار داشته باشد جای دهد. البته در این صورت نیاز به دو مجموعه برای اتصال برای خواندن هر سیم کارت لازم است.
با قرار دادن سیم کارت های eSIM، سازندگان سیم کارت نیز سود می برند، از آنجایی که دیگر نیاز به ساخت یک سیم کارت فیزیکی نیست که در هنگام پست گمشده یا آسیب ببیند.
از دید شما که کاربر هستید ممکن است درک این مزایا کمی سخت باشد. شما می توانید در هنگام تنظیم eSIM خود شبکه ارتباظب مورد نظر خود را انتخاب کرده و در صورت نیاز آن ها را تغییر داده و به یک شبکه ارتباطی دیگر برای اتصال بهتر و سرعت اینترنت بیشتر متصل شوید.
بر طبق GSMA (گروهی که تکنولوژی eSIM توسط آن ها ابداع شده است) کابرانی که از این تکنولوژی استفاده می کنند از یک تجربه بی نظیر در تعداد زیادی دستگاه بهره می برند، از آن جایی که این قبیل سیم کارت ها کاملا امن است و یه صورت هوشمندانه می توانند به شبکه های تلفن همراه متصل شوند. این دسته از سیم کارت ها راهی برای رشد آینده تکنولوژی و بازار های ماشینی می باشد.
در نهایت، این موضوع معنی زیادی ندارد، اما شما می توانید آن را به این صورت معنی کنید که زمانی که در حال صفر به کشور های دیگر هستید بجای اینکه هزینه زیاد دیتای رومینگ را که در سیم کارت های فیزیکی که مربوط به کشور خودتان است، وجود دارد، به راحتی با استفاده از شبکه های تلفن همراه محلی که در آن کشور وجود دارد کم کنید.
معایب eSIM
مزایای eSIM زیاد است ولی این تکنولوژی ممکن است از دید کاربر معایبی هم داشته باشد. اگر جزو افرادی باشید که به طور مکرر گوشی عوض می‌کنند، یا به طور هم‌زمان چند گوشی یا چند سیم کارت را به کار می‌برند، ممکن است eSIM زندگی شما را اندکی سخت و پیچیده کند. با eSIM هر بار که بخواهید از یک گوشی یا گجت جدید استفاده کنید، باید سیم کارت خود را از طریق نرم‌افزار آن فعال کنید. یعنی دیگر نمی‌توانید مثل سابق به سرعت سیم کارت را از یک گوشی درآورده و در دیگری بگذارید و همه چیز آماده‌ی کار باشد.
eSIM همچنین در شرایطی مثل موقعی که شارژ گوشی شما تمام شده و قصد دارید سیم کارت خود را تنها برای چک کردن چیزی یا گرفتن یک تماس در گوشی دوستتان قرار دهید خیلی به کار نمی‌آید. با استفاده از eSIM چنین کاری اگر غیر ممکن نباشد سریع و آسان هم نیست.
آینده eSIM
از آنجا که فناوری سیم کارت eSIM باعث شده است که سایز این سیم کارت ها بسیار کوچکتر گردد، بنظر می رسد این سیم کارت ها بتوانند تحولی در ساختار گوشی های و گجت های هوشمند، نظیر ساعت های هوشمند داشته باشند و مهمترین بستر استفاده از آن ها در اینترنت اشیا باشد. همچنین طبق اخبار منتشره، پردازنده اسنپ دراگون 835 که محصولی از کوالکام می باشد، جزو اولین پردازنده هایی می باشد که آمادگی خود را برای کار با سیم کارت eSIM بیان کرده و به نظر می رسد نسل های بعدی این پردازنده نیز این قابلیت را در خود جای داده باشند.
اپل واچ ۳، گوگل پیکسل ۲ و مایکروسافت سرفیس پرو LTE از جمله دستگاه‌های پیشرفته‌ای محسوب می‌شوند که در حال حاضر از فناوری سیم‌کارت الکترونیکی پشتیبانی می‌کنند.
تا کنون بیش از 20 اپراتور موبایلی در سراسر دنیا از این نسل جدید سیم کارت ها اعلام پشتیبانی کرده و متعهد شده اند برای آن خدمات ارائه دهند. ضمن اینکه مایکروسافت نیز اعلام کرده است در آینده ای نزدیک ویندوز 10 نیز از سیم کارت eSIM پشتیبانی خواهد نمود و احتمالا شرکت های لنوو، ایسوس و اچ پی، جزو اولین شرکت هایی باشند که از این سیم کارت در محصولاتشان بهره ببرند.
پیش‌بینی می‌شود طی سال‌های آینده دستگاه‌های IoT جای گوشی‌های هوشمند را در دسته محصولات متصل به هم می‌گیرند. eSIM نه‌تنها به این دستگاه‌ها کمک می‌کند کار کنند، بلکه دسته‌ای جدید از این محصولات را ایجاد می‌کند. پوشیدنی‌ها تنها یکی از دسته محصولاتی هستند که از eSIM نفع می‌برند. ماشین‌های خودران هم با دارا بودن ای‌سیم می‌توانند به شبکه تلفن‌همراه و اینترنت متصل شوند. لپتاپ‌ها هم به واسطه ای‌سیم می‌توانند به عرصه‌های جدیدی وارد شوند.
شکی وجود ندارد که نیاز به سیم‌کارت الکترونیکی در حال افزایش است و انعطاف‌پذیری آن برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان ویژگی جذابی محسوب می‌شود. آن‌طور که دنیل روبینو، سردبیر وب‌سایت ویندوز سنترال می‌نویسد: «اینکه بتوان یک کامپیوتر هیبریدی را به هر نقطه از جهان برد و کماکان از چند راه مختلف به اینترنت دسترسی داشت، برای کسب‌وکارها، نیروی کار مهاجر امروزی، سازندگان، آزادکارها و حتی مصرف‌کنندگان عادی ویژگی بسیار مهمی خواهد بود.»
با این وجود، پذیرش سیم‌کارت الکترونیکی باید تداوم داشته باشد و توسط اپراتورهای موبایل و سازندگان بیشتری مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال، سیم‌کارت الکترونیکی سرفیس پرو LTE در حال حاضر غیر فعال است (این دستگاه از یک شکاف سیم سنتی نیز بهره می‌برد)؛ اما این موضوع به‌زودی تغییر خواهد کرد. انتظار می‌رود مایکروسافت به‌جای فروش طرح‌های کامل، حجم قابل توجهی از داده در اختیار صاحبان دستگاه‌های مجهز به سیم‌کارت الکترونیکی قرار دهد تا برحسب نیاز خود، در مکان‌های مختلف اقدام به خریداری آن‌ها کنند.
با رواج بیشتر سیم‌کارت الکترونیکی توسط سامانه‌ی جهانی ارتباطات همراه (GSM) و بهره‌مندی افراد بیشتری از مزایای آن‌ها، سیم‌کارت سنتی پلاستیکی به‌تدریج و در آینده‌ای نزدیک از رده خارج خواهند شد. در نتیجه، دیری نخواهد پایید که سیم‌کارت الکترونیکی به یکی از اجزای اصلی گجت‌های ما تبدیل خواهد شد.